Bijna 2.000 monumentale woningen verkocht
In 2022 verkochten NVM-makelaars iets minder dan 2.000 monumenten. Dat is circa 1,5% van alle woningverkopen. De mediane transactieprijs kwam in 2022 uit op 723.000 euro. Een reguliere woning noteerde in 2022 een mediane verkoopprijs van 430.000 euro.
Dit blijkt uit onderzoek naar de markt van Nederlandse monumentale woningen in 2022 dat NVM en het Nationaal Restauratiefonds hebben laten uitvoeren. Dit door brainbay verzorgde onderzoek is eerder in 2018 uitgevoerd. Het geeft duidelijk inzicht in de marktontwikkelingen, prijs, vraag en aanbod, verkooptijd en verduurzaming van de monumentale woningmarkt.
De verkooptijd van monumenten daalde fors in 2022, maar was met 50 dagen nog altijd het dubbele van de reguliere woningmarkt. Met een krapte-indicator van 6,6 is het aanbod monumenten evenwichtig en heeft de koper een goede keuze. Een energielabel is niet verplicht voor monumenten. Door het hogere energieverbruik van monumenten is de verduurzaming een behoorlijke opgave. Toch wil 82% van de woningeigenaren binnen drie jaar investeren in verduurzaming.
De bijna 2.000 verkochte monumentale woningen zijn ongeveer 600 minder dan een jaar eerder. Voor het eerst sinds 2015 werden er in een jaar minder dan 2.000 monumenten verkocht. Een vergelijking met de reguliere woningmarkt, laat zien dat de verkoopaantallen een vergelijkbare trend volgen.
In de afgelopen vijf jaar was ongeveer 1,5% van alle transacties een woning met een monumentale status. Dat komt overeen met het aandeel monumenten in de gebouwde omgeving in Nederland. Dat aandeel is in de afgelopen 20 jaar gestaag omhoog gegaan. Tussen 2000 en 2010 was gemiddeld ruim 1% van alle verkochte woningen een monument. In de jaren vanaf 2010 is dat aandeel gestegen naar gemiddeld 1,5% nu.
Oudere kopers
Anneke Haak-Bronsema, bestuurslid van de NVM-vakgroep Wonen en portefeuillehouder van de marktgroep monumenten: “De resultaten uit het onderzoek zijn interessant. Het wonen in een monument is vooral in trek bij kopers die al verder zijn in hun wooncarrière. Met 44 jaar is de gemiddelde leeftijd van een monumentenkoper duidelijk hoger dan het gemiddelde van 38 jaar in de reguliere koopwoningmarkt. Met een relatief hoge welstand zijn eigenaren in staat én bereid om te investeren in hun monument. Een eigenaar van een monument heeft tenslotte een bijzonder pand in handen dat goed onderhoud vereist. Het gunstige tarief van een Restauratiefondshypotheek helpt daarbij. Ook zijn er subsidiemogelijkheden en diverse leningen voor verduurzaming en restauratie tegen een aantrekkelijke rente beschikbaar.”
Verduurzaming
Sjoerd Slagter, senior marketeer bij het Restauratiefonds en begeleider van het onderzoek: “Het is opvallend hoe groot de verduurzamingsambitie van monumenteigenaren is. Maar liefst 82% geeft aan daarin te willen investeren. Daar zijn we blij mee want dit draagt bij aan het behoud van monumenten. Het is ook duidelijk dat eigenaren hiervoor specifieke kennis en informatie zoeken. Als Restauratiefonds zijn we de monumenteneigenaren daarbij graag van dienst. Naast financieringen bieden wij eigenaren ook kennis en diensten om een monument nog beter in stand te houden. We zorgen voor duurzaamheidsadvies op maat. Dat helpt monumenteigenaren bij het verantwoord en kwalitatief verduurzamen van monumenten. Dit kan en doet het Restauratiefonds niet alleen. Hiervoor werken we nauw samen met kennispartners, waaronder de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Maar ook bijvoorbeeld de Groene Grachten of Dijkoraad."
Van de in 2022 verkochte woningen is 1,5% een monument. In sommige gemeenten ligt dit fors hoger. Zo werden in de gemeente Doesburg tussen 2018 en 2022 60 monumenten verkocht en staat het aandeel monumenten in deze gemeente met 9,4% op plaats 1. Amsterdam sluit met een aandeel van 6% de top 10 met 2.570 verkochte monumenten tussen 2018 en 2022.