Den Hartog Riet: het verschil zit in de details

De details maken het verschil als het gaat om rieten daken van monumentale panden, zo zegt Willem den Hartog van Den Hartog Riet. Zo is bij nieuwbouw de kap strak en recht, terwijl je bij monumenten moet meebewegen met het gebouw.

Den Hartog Riet zal de komende editie van de vakbeurs Monument (mei 2025) met een stand aanwezig zijn op de beursvloer. Het bedrijf liet de afgelopen editie op de ambachtenmarkt al zien wat het aan huis heeft aan vaardigheid, kennis en kunde. “Als je laat zien hoe je iets maakt, is daar volop belangstelling voor. Maar doordat je bezig bent, is er niet heel veel gelegenheid voor een gesprek. Die gelegenheid gaan we nu wel bieden met een eigen stand op de beurs”, licht Den Hartog toe.

Het bedrijf uit Leerbroek is werkzaam in een groot deel van Midden-Nederland. “Voor monumentaal werk hebben we een speciaal team. De rietdekkers in dit team hebben de opleiding monumentaal rietdekken gevolgd. Die vinden het ook mooi om aan oude panden te werken.” En waar het bij nieuwbouw voor de rietdekker uitsluitend gaat om de rieten kap zelf, omvat het werk bij monumentale panden ook vaak het herstel van lood-, voeg- en houtwerk.

Molens
Een specialiteit van deze ploeg is het werken aan molens. “Dat is vaak verticaal rietdekken, maar daar zit niet het grootste verschil in. Dat zit in het binden. In plaats van staaldraad wordt het riet bij molens genaaid met touw. Dat heeft meerdere redenen. Een daarvan is dat molens altijd bewegen. Een andere belangrijke reden is brand. Molens waren vroeger kostbare bezittingen en die moesten dus beschermd worden tegen brand. Bij een brand schroeit het touw door en valt het riet naar beneden. Dat zou voorkomen dat de hele molen afbrandt.”

Den Hartog gaat binnenkort onder meer aan de slag met enkele molens in het bekende Kinderdijk, dat de werelderfgoedstatus heeft.

Verduurzaming
Een belangrijke ontwikkeling in monumentaal rietdekken is de verduurzaming van panden. “Oorspronkelijk is riet op latten gebonden. Je kijkt aan de binnenkant dan tegen het riet aan. Daar gaat de wind dus ook doorheen. Dat is gunstig voor de droging van het riet, maar slecht voor de isolatiewaarde. Door riet te binden op een dunne plaat hout, krijg je een veel beter isolerend dak. Je hebt dan de isolatiewaarde van plaat, maar doordat het er niet meer doorheen waait, telt ook het riet mee in het isolatiepakket. Dan wordt het riet aangebracht als schroefdak, waardoor het ook brandveiliger is. Bij de meeste monumenten mag dat tegenwoordig. Mits de detailleringen en de hoogte niet veranderen.”

Kwaliteit van het werk is voor Den Hartog Riet uitermate belangrijk. “We werken nog veel met riet uit Nederland, maar ook uit Duitsland en Oostenrijk. En we gebruiken ook wel Chinees riet. Zonder Chinees riet zouden we het in Nederland niet redden want dan hebben we gewoon niet genoeg aanbod. Er zit wel kwaliteitsverschil in. We letten daar sterk op bij onze inkoop, maar hebben ook al jarenlange relaties met vaste leveranciers, die weten wat wij willen. Daarbij blijft riet een natuurproduct. Daar zit altijd variatie in.”

Ondanks de krapte op de arbeidsmarkt, heeft Den Hartog ook genoeg mensen om het werk uit te voeren. “We leiden jongeren op. Er is helaas geen vak rietdekken op het vmbo, maar er is wel een BBL-traject. Wij hebben daar leermeesters voor. Daarnaast hebben we een flexibele schil. En zoals zoveel bedrijfstakken bevat die ook arbeidsmigranten. Bij ons zijn dat met name Hongaren. De basistechniek van rietdekken is hetzelfde; er zit wel verschil in details. Maar deze mensen werken over het algemeen al heel lang bij ons bedrijf of in Nederland en weten inmiddels wel hoe wij dat doen.”

Over de toekomst maakt Den Hartog zich dan ook niet echt zorgen. “Natuurlijk is de branche enigszins conjunctuurgevoelig. Maar er is genoeg werk.”