Drie finalisten voor OMD Groene Sleutel

Uit de 36 aanmeldingen voor de Open Monumentendag Duurzaamheidsprijs heeft de jury drie finalisten gekozen: het Elevatorhuis in Rotterdam, het Oldschool Hotel in het Gelderse Winterswijk en de monumentale watertoren De Reusch in het Limburgse Schimmert.

De verkiezing wordt deels gehouden via een poll op openmonumentendag.nl, waar bezoekers vanaf half augustus hun voorkeur kunnen aangeven voor een van de drie finalisten. Erfgoedprofessionals doen hetzelfde tijdens een expertmeeting op het openingsevent van de Open Monumentendag op 8 september. Daar wordt ook de uiteindelijke winnaar bekendgemaakt. Deze krijgt tijdens de feestelijke opening van Open Monumentendag 2022 de OMD Groene Sleutel uitgereikt.

Elevatorhuis Rotterdam

De verduurzaming van het Elevatorhuis in Rotterdam kent een integrale aanpak. Er zijn grote stappen gezet, van Energielabel G naar A. Het gebouw voldoet inmiddels aan nieuwbouwnormen. Een inspirerend voorbeeld volgens de jury, waarbij de cultuurhistorische waarde zelfs verbeterd is. Tijdens de restauratie kwamen veel meer historische detailleringen en afwerkingen naar boven dan verwacht. Die zijn naast de oorspronkelijke gebouwstructuur allemaal hersteld. In het lichthof kwamen bijvoorbeeld oude buitenkozijnen tevoorschijn, soms met glas en al. Daarnaast werden sporen van de originele glaskap zichtbaar. Deze zijn in het ontwerp meegenomen.

Oldschool Hotel Winterswijk

Het Oldschool Hotel in Winterswijk hanteerde ook een integrale aanpak. Er zijn daarbij belangrijke keuzes gemaakt voor behoud van de cultuurhistorische waarden. Waardevol daarbij is dat het hele gebouw gerestaureerd is, en niet alleen het voorgebouw waar de meeste interesse naar uitging. Een mooie keuze, waarin geen afbreuk is gedaan aan het gebouw, ziet de jury in de aanleg van infrarood vloerverwarming op basis van carbon.

De Reusch Schimmert

Watertoren De Reusch in Schimmert is gekozen ook weer vanwege de integrale aanpak, en omdat het een bijzonder object is. Er zijn daarbij goede opties ingezet voor energieopwekking: alle elektriciteit wordt opgewekt door circa 350 zonnepanelen op loodsen aan de overkant van de straat. Er is gedacht aan hergebruik van materiaal: wat eerder leuningen waren, dient nu bijvoorbeeld als fietsenstalling. En het gebouw is energieneutraal. Duurzaamheid is tot in de details doorgevoerd.

Bijzondere vermelding

Een bijzondere vermelding is er voor de inzending uit Middelburg. Sinds 2018 tot de zomer van 2022 is hier een Duurzame Monumentencoach (DUMO-Coach) aangesteld om monumenteigenaren te ontzorgen in het verduurzamen van hun monument. Die ontzorging begint bij de Monumentenwacht met een Duurzaam Monumentenpaspoort en leidt via het vergunningstraject met de gemeente naar een plan dat kan worden aanbesteed bij minimaal drie marktpartijen. De eigenaar maakt vervolgens een keuze en gunt het werk waarbij de DUMO-Coach de planning en kwaliteit bewaakt en uiteindelijk met de klant en de aanbieder de verduurzamingsmaatregelen oplevert. Het gaat hier om een waardevol en inspirerend proces, en daarom noemenswaardig, aldus de jury.

Juryleden

De jury die de finalisten selecteerde bestaat uit Susan Lammers, algemeen directeur Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Kees-Jan Dosker, directeur Nationaal Restauratiefonds, en Harald de Boer, directeur Nederland Monumentenland. Dit zijn ook de initiatiefnemers van de Open Monumentendag Duurzaamheidsprijs.