Hoger budget voor herbestemmingsregeling

Interieur van de voormalige Hervormde Kerk in Borger, nu Cultuurpodium Van Slag. (Foto: RCE, Wouter van der Sar, nr. 12383-46506)

Eigenaren en belanghebbenden kunnen van 1 oktober tot en met 30 november weer subsidie aanvragen vanuit de Subsidieregeling stimulering herbestemming monumenten (de herbestemmingsregeling). Ten opzichte van vorige jaren is het budget voor het uitvoeren van haalbaarheidsonderzoeken met € 490.000 verhoogd, tot bijna 3,4 miljoen euro.

De herbestemmingsregeling is in 2011 geïntroduceerd om leegstand en verval tegen te gaan van monumenten die hun oorspronkelijke functie hebben verloren. Er is subsidie beschikbaar voor haalbaarheidsonderzoeken, maar ook voor onderzoeken van de mogelijkheden om het monument te verduurzamen in de verschillende herbestemmingscenario’s. Dan gaat het bijvoorbeeld om isolatie, energiebesparing en duurzame opwekking. Tevens is subsidie beschikbaar voor noodmaatregelen om een gebouw te beschermen tegen weersinvloeden, verzakking of instorting.

Extra aanvragen

In 2021 is de herbestemmingsregeling geëvalueerd door onderzoeksbureau DSP. Daaruit is gebleken dat de regeling een waardevolle bijdrage levert aan het realiseren van herbestemmingen, maar dat het budget ontoereikend is. Specifiek op het onderdeel haalbaarheidsonderzoeken moeten per jaar gemiddeld 140 aanvragen wegens het bereiken van het subsidieplafond worden afgewezen. Door het budget voor onderzoeken met € 490.000 te verhogen kunnen naar verwachting jaarlijks circa 60 extra subsidieaanvragen worden gehonoreerd. Het totale budget voor de regeling groeit hiermee van € 2,9 miljoen naar bijna € 3,4 miljoen.

Vanwege de klimaatproblematiek en de actuele hoge energieprijzen zijn monumenteigenaren extra gemotiveerd om hun monumenten te verduurzamen. De verbouwing die veelal nodig is om het monument geschikt te maken voor een nieuwe functie is vaak een zeer geschikt moment om verduurzamingsmaatregelen zoals isolatie, energiebesparing en duurzame opwekking uit te voeren. Om dit extra te stimuleren biedt de herbestemmingsregeling monumenteigenaren sinds 2020 de mogelijkheid om subsidie aan te vragen voor een verduurzamingsonderzoek. Hiermee ontvangen zij een advies op maat gesneden voor hun eigen monument.

De Herbestemmingssubsidie is aan te vragen via de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed.