In de actualiteit: hoe zit dat nu met zonnepanelen?

Voorbeeld uit De Ronde Venen. Foto door Gertjan de Boer.

Het CBS maakte vorige week bekend dat het aantal zonnepanelen op daken van woningen en bedrijven hard groeit. Maar de regelgeving rond het plaatsen van zonnepanelen wordt door veel bewoners als verwarrend ervaren, helemaal als het gaat om monumenten. Gertjan de Boer, beleidsmedewerker cultuurhistorie en landschap bij Gemeente De Ronde Venen, legt uit hoe het zit.

"Het valt mij op dat de regelgeving rond zonnepanelen op monumenten voor veel mensen verwarrend is. Burgers weten niet of zij een omgevingsvergunning aan moeten vragen, noch aan welke regels zij zich moeten houden. Ook is het onduidelijk welke overheidslaag de regels bepaalt", aldus de Boer. 

Regels van wie?

De Boer legt uit dat de Rijksoverheid bepaalt wanneer een burger een omgevingsvergunning aan moet vragen. "Voor zonnepanelen op monumenten is dit simpel: altijd". Het aanvragen van de omgevingsvergunning moet via het Omgevingsloket Online (OLO). De gemeente, waarin het monument staat, ontvangt de vergunningaanvraag en bepaalt of zij de vergunning voor zonnepanelen verleent. "Eigenaren die navraag doen bij hun gemeente over plaatsing van zonnepanelen krijgen regelmatig een ingewikkeld verhaal te horen over de Welstandscommissie en Monumentenzorg en haken dan al gauw af. Dat is zonde en onnodig."

Grote verschillen per gemeente

Doordat gemeenten besluiten over toekenning van de vergunning zijn er grote verschillen. Er zijn ‘strenge’ gemeenten met veel regels. Dan wordt bepaald dat de panelen niet zichtbaar mogen zijn vanaf de openbare weg, dat ze full-black uitgevoerd moeten zijn en dat de panelen in één dakvlak en aaneengesloten worden geplaatst. Andere gemeenten zijn ‘soepel’. "In mijn vorige woongemeente (Hoeksche Waard) bijvoorbeeld, is een vergunning verleend voor zonnepanelen terwijl deze vanaf de winkelstraat zichtbaar zijn.

Goede voorbeelden

De Boer: "Het is duidelijk dat we hoe dan ook van fossiele brandstoffen af moeten. Door deze bewustwording neemt de roep toe om zonnepanelen op monumenten toe te staan. Sommige gemeenten –bijvoorbeeld Gorinchem - verruimden de regels binnen het beschermd stadsgezicht. Toch blijft er ook verzet bij erfgoedorganisaties. "Daarom is het belangrijk om goede voorbeelden te laten zien van zonnepanelen die geen afbreuk doen aan het bijzondere uiterlijk van een monument. Ik geef graag een voorbeeld uit mijn eigen gemeente. Op een monumentale boerderij uit 1913 in Vinkeveen zijn op de schuur zonnepanelen gelegd. Maar wel op een manier dat de monumentale waarden van de boerderij en de schuur, allebei een Rijksmonument, niet worden aangetast. Dit gebeurde in goed overleg met de eigenaar. De vergunning was in twee weken geregeld."

Op de website monumenten.nl vindt u meer informatie over zonne-energie en monumenten:
https://www.monumenten.nl/onderhoud-en-restauratie/duurzame-en-energiebesparende-maatregelen/zonne-energie-en-monumenten