Monument in de spotlight: Klooster ter Eem in Amersfoort, neerlands erfgoedhub in wording!
Klooster ter Eem in Amersfoort
Menig erfgoedprofessional zal er inmiddels wel eens geweest zijn: het Onze Lieve Vrouwe ter Eem Klooster aan de Daam Fockemalaan in Amersfoort. In de afgelopen paar jaar is hier een proces van start gegaan waarmee het oude klooster- en scholencomplex getransformeerd wordt naar een heuse erfgoedhub. Ook onze (kennis)partners Nederland Monumentenland, BOEi en het Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen houden kantoor in het 'Erfgoedklooster'.
Amersfoorts grootste rijksmonument is begin jaren dertig gebouwd voor de nonnen van een in 1822 opgerichte congregatie die zich bezighield met onderwijs. Architect B.J. Koldewey ontwierp een indrukwekkend complex in de stijl van de traditionalistische 'Delftse School'. Naast het klooster bood het terrein onderdak aan twee internaten van de congregatie voor elk 100 leerlingen: een lyceum en een kweekschool. Eind jaren dertig werd het snel groeiende internaat van het lyceum uitgebreid met een binnenhof aan de achterkant. Hoogtijdagen beleefde het klooster en de internaten in de jaren vijftig en zestig, toen er nog nieuwe gebouwtjes werden neergezet op het terrein. In de jaren tachtig onderging het complex een eerste transformatie en werden er op Ter Eem de Nederlandse Bisschopconferenties gehouden. Hoogtepunt is ongetwijfeld het bezoek én de overnachting van Paus Johannes Paulus II geweest, in mei 1985. In 2000 is het 'grootste kloostercomplex boven de rivieren' op de rijksmonumentenlijst gezet, inclusief de tuin en de lange oprit naar de hoofdingang. Het complex is grotendeels intact gebleven, met de verharde schoolpleinen en de sportvelden, die worden omring door bos, tuin en parkeerplaatsen.
Na het vertrek van de zusters in 2008 kocht ontwikkelaar Amvest het terrein en de gebouwen in 2009 van de congregatie. De 25.000 vierkante meters aan gangen, kelders, lokalen, zalen, kamers en zolders krijgen de komende jaren een nieuw leven, onder meer als 'Erfgoedcluster'. Naast de eerder genoemde kennispartners van vakbeurs MONUMENT, hebben meer organisaties uit de erfgoed- en restauratiewereld hier hun plek gevonden, zoals de Nationale Monumentenorganisatie (NMo), de vakgroep Restauratie, het Nationaal Restauratie Centrum en Stichting In Arcadië. De nieuwste 'erfgoedhuurder' is de Nederlandse Kastelen Stichting. De verbouwing tot een multifunctioneel woon/werk en conferentiegebouw is nog in volle gang en zal nog enige jaren in beslag nemen.