Brandveiligheid uitdaging voor monumenteigenaar

Foto: Laaglander, Wikipedia

Stichting ERM: “Het is heel belangrijk om tijdens restauratie- en onderhoudswerk aan monumenten goede maatregelen tegen brand te nemen.”

Monumentale woningen en iconische kerken die onherstelbaar beschadigd raken door vuur dat is ontstaan tijdens werkzaamheden: brand blijft een heikel punt bij monumenten. Verwoesting door vuur laat bijzondere elementen uit het verleden voor altijd verdwijnen. Daar ligt een verantwoordelijke en uitdagende taak voor de eigenaar van een monumentaal pand en voor de aannemer die de eigenaar inschakelt. 

Monumentenstatus voor brandbeveiligingsregelgeving

De brandweer is een belangrijke partner, en tegelijk één die zorgt voor uitdagingen. Het doel van brandbeveiligingsregelgeving is namelijk: het veilig kunnen vluchten van mensen en het voorkomen van overslag van de brand naar eventuele buren. Bescherming van het cultureel erfgoed is geen doel van de wetgeving. Aan de andere kant, gaat een monumentenstatus vóór eisen die gesteld worden vanuit brandbeveiligingsregelgeving. Dit betekent dat verbouwingen die de veiligheid bij brand vergroten, maar de monumentenstatus aantasten, niet uitgevoerd mogen worden. 

Dus de brandweer adviseert bij bouwvergunningen, maar de verantwoordelijkheid voor de bescherming van het erfgoed ligt bij de eigenaar. Het is belangrijk dat de eigenaren zich bewust zijn van die verantwoordelijkheid en bereid zijn voldoende preventieve maatregelen te treffen; preventieve maatregelen die verder gaan dan de wet vraagt (veiligheid), maar zich ook richten op de bescherming van het cultureel erfgoed (het gebouw en de inventaris). 

Kennissessie voor eigenaren en aannemers

Walter de Koning, directeur van de Stichting ERM voegt daar aan toe, dat ook het voorkomen van brand tijdens de uitvoering van onderhoud of restauratie door de aannemer veel meer aandacht verdient: “We hebben de laatste jaren veel trieste voorbeelden gezien van branden die ontstaan zijn tijdens werk aan het dak of tijdens schilderwerk. Het is heel belangrijk om je te realiseren dat werk aan monumenten extra maatregelen tegen brand vergen.” Monumenten zijn veel brandgevoeliger dan gewone gebouwen. Het hout van dak of inrichting is vaak kurkdroog, de zolder is stoffig, vogelnestjes in de dakgoot. En als het toch misgaat, is de brand nog eens verwoestender. De Koning: “Tegenwoordig delen we gebouwen meer in, in aparte ruimten. Dat vertraagt de brand. In oudere gebouwen ontbreekt die compartimentering. Een kerktoren bijvoorbeeld, is verbonden met het schip. De toren werkt in veel gevallen in feite als een soort schoorsteen die met zuurstof de brand aanjaagt.” 

Voorschriften tegen brand

ERM heeft daarom besloten de uitvoeringsrichtlijnen voor het werken aan monumentale daken en schilderwerk aan te vullen met voorschriften voor het voorkomen van brand. Een checklist voor de uitvoerder, die ook te gebruiken is door de eigenaar van het gebouw, maakt dat allemaal heel concreet. “Het is nu nog een concept, maar het treedt in werking in april 2021. ERM-gecertificeerde bedrijven zullen die maatregelen dan in ieder geval invoeren. We hopen uiteraard dat ook andere bedrijven dat zullen doen. “

Vakbeurs MONUMENT besteedt dit jaar in het bijzonder aandacht aan brandveiligheid.

Stichting ERM is exposant van MONUMENT en zal tijdens het randprogramma kennis delen over dit onderwerp. Levert u met uw product of dienst ook een bijdrage aan brandpreventie bij monumenten? Neem dan contact op voor meer informatie over de mogelijkheden van deelname aan MONUMENT.